लाव्हा रसापासून सह्याद्रीची निर्मिती होतांना काही ठिसुळ भागही निर्माण झाले. वार्‍या आणि पावसामुळे अशा भागांची झीज होऊन कातळकड्याला आरपार भोक पडत. त्याला नेढ अस म्हटल जात. दगडांच्या मधला ठिसुळ भाग ज्या प्रमाणात असेल तेवढा नेढ्याचा आकार असतो.
मोहनदर किल्ल्यावरील नेढ ही प्रत्यक्षात खुप सुंदर आहे. प्रस्तरारोहणाच तंत्र आणि साहित्य (४० फ़ुट रोप, हार्नेस इत्यादी) वापरुन १२ ते १५ फ़ुट प्रस्तर चढुन नेढ्यातून पलिकडे जाता येत. प्रस्तर चढण्यसाठी व्यवस्थित नैसर्गिक खाचा आहेत. नेढ्यात चढण्याचा थरार, तिथला घोंगावणारा वारा आणि हा काहीसा अपरिचित असलेला किल्ला पाहाण्यासाठी एकदा मोहनदर किल्ल्याला भेट द्यायला हरकत नाही.
खाजगी वाहानाने अचला, अहिवंत आणि मोहनदर हे तीन किल्ले दोन दिवसात व्यवस्थित पाहून होतात. पहिल्या दिवशी अचला,अहीवंत पाहून दरेगावातील मारुती मंदिरात किंवा मोहनदरी गावातील आश्रमशाळेच्या व्हरांड्यात मुक्काम करुन दुसर्‍या दिवशी मोहनदर किल्ला पाहाता येईल.
|
|
1.jpg)
.jpg)
गडावरून पश्चिमेला अहिवंतगड, पूर्वेला कण्हेरा, दक्षिणेला सप्तशृंगी, मार्कंड्या, रावळ्या-जावळ्या धोडप ही रांग पाहायला मिळते. उत्तरेला अभोणे गाव व बाजूच चणकापूर धरण पाहायला मिळते.
नांदुरी गावातून मोहनदरी गावाकडे जाण्यासाठी वळतो त्याठिकाणी ५ फ़ूट उंचीच्या ६ वीरगळी पाहायला मिळतात. तसेच नांदुरी अभोणा रस्त्यावर मोहनदरीला जाण्यासाठी फ़ाटा आहे तेथेही ४ वीरगळ आणि एक सर्प शिल्प पाहायला मिळते.
मोहनदर किल्ला पूर्व पश्चिम पसरलेला आहे. किल्ल्यावर जाण्यासाठी ३ मार्ग आहेत.
१) मोहनदरी गावातून नेढ्यापर्यंत किल्ला चढुन जायचे. पुढे प्रस्तरारोहणाच तंत्र (सोबत ४० फ़ुटी रोप आणि हार्नेस असणे सुरक्षिततेच्या दृष्टीने महत्वाच आहे.) वापरुन या अवाढव्य नेढ्यातून पलिकडे जाता येत. नेढ्यातून उतरल्यावर आपण मोहनदर गावाच्या विरुध्द बाजुस जातो. तेथुन डोंगर उजव्या बाजूला आणि दरी डाव्या बाजूला ठेवत गडावर जाणारी पायवाट आहे. या मार्गाने मोहनदरी गावातून गडावर जाण्यासाठी दिड तास लागतो.
२) मोहनदरी गावातून नेढ्यापर्यंत किल्ला चढुन जायचा. नेढ्यापासून डोंगर उजव्या बाजुला आणि दरी डाव्या बाजूला ठेऊन पश्चिम टोकाकडे चालत जायचे. पश्चिम टोकाच्या खिंडीतून वळसा घातल्यावर आपण मोहनदर गावाच्या विरुध्द बाजुस जातो. तेथुन डोंगर उजव्या बाजूला आणि दरी डाव्या बाजूला ठेवत किल्ल्यावर जाता येत. हि वाट फ़ारशी वापरात नसल्यामुळे या वाटेवर घसारा (स्क्री) आणि घाणेरीची काटेरी झुडूपे मोठ्या प्रमाणावर आहेत. या मार्गाने गडावर जाण्यासाठी दोन तास लागतात.
३) मोहनदरी गावातून नेढ्याच्या दिशेने न जाता मळलेल्या पायवाटेने किल्ल्याच्या पूर्व टोकाकडे चालत गेल्यावर आपण किल्ल्याचा डोंगर आणि बाजूचा डोंगर यामधिल घळीत (नळीत) पोहोचतो. या नळीतून वर चढत गेल्यावर किल्ल्याच्या पूर्व टोकावरून आपला गडावर प्रवेश होतो. या मार्गाने गडावर जाण्यासाठी दिड तास लागतो.